نکات طراحی و اجرا چاه جذبی فاضلاب

برای دفع فاضلاب و آب باران، سیستم‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام با مشخصات خاص خود کار می‌کنند اما اگر از نظر بهتر بودن عملکرد بخواهیم بررسی کنیم، بهترین گزینه برای دفع فاضلاب و آب باران چاه جذبی است؛ البته در صورتی‌که شرایط محیطی مناسب باشد. طراحی چاه جذبی، نیازمند بررسی عوامل و فاکتورهای مختلفی است که برای دریافت بهترین نتیجه باید در نظر گرفته شوند. اگر یک چاه با طراحی مناسبی اجرا شود، می‌تواند اثر بخشی بالایی داشته باشد و به همین واسطه باید کوچک‌ترین نکات و جزئیات هم مورد بررسی قرار بگیرند. در صورتی‌که قصد دارید از اصول کلی و نکات مهم طراحی چاه جذبی مطلع شوید، تا انتهای این نوشته از هانیکا با ما همراه باشید.

چاه جذبی چیست؟

پیش از بررسی اصول طراحی چاه جذبی، بهتر است قدری در رابطه با خود چاه صحبت شود. البته لازم به ذکر است که بحث چاه جذبی، بحثی تخصصی و بسیار گسترده است و معرفی کامل آن ابدا در این نوشته نمی‌گنجد؛ بلکه تنها نکات مهم را بررسی می‌کنیم.

در ساده‌ترین تعریف ممکن، می‌توان گفت که یک چاه جذبی، چاهی است که فاضلاب انسانی را دریافت کرده و باعث می‌شود که زمین، فاضلاب یا آب باران را جذب کند. البته که از این نوع چاه معمولا برای فاضلاب استفاده می‌کنند و اغلب کاربرد دیگری ندارد. توسط این سیستم، می‌توان آب باران و فاضلاب را از هم دور نگه داشت که این موضوع بسته به فاصله چاه مربوط به باران و چاه مربوط به فاضلاب است.

چاه جذبی از سه بخش اصلی تشکیل شده که این سه بخش به شرح زیر هستند:

گلدانی

در طراحی و اجرا چاه جذبی، گلدانی در خارج از چاه و برای استقرار لوله‌های فاضلاب و جمع آوری فاضلاب در نظر گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، گلدانی چاه جذبی دهانه چاه جذبی است که به شکل گلدان و از جنس سفال یا پلی اتیلن ساخته می‌شود. همچنین در قسمت پایینی گلدانی یک گنبد آجری ساخته می‌شود که به آن طوقه چاه گفته می‌شود. همچنین این قسمت از چاه اجازه برخورد فاضلاب با بدنه یا میله چاه که منجر به ریختن بدنه می‌شود را نمی‌دهد.

میله

بدنه چاه فاضلاب که به حالت عمودی و معمولا با طول ۸ تا ۱۰ متر در خاک قرار می‌گیرد را میله چاه گویند. این بخش از چاه حکم گلوگاه را دارد و برای انتقال فاضلاب به انتهای چاه در نظر گرفته شده است.

انبار

آن انتهای چاه که در سطر قبلی صحبتش را کردیم، همان انبار چاه است که در طراحی چاه اهمیت ویژه‌ای دارد. این قسمت در لایه‌های نفوذ‌پذیر خاک قرار دارد و وظیفه‌دار جمع آوری فضولات و جداسازی آب از فاضلاب برای جذب در زمین است.

تا به اینجا کار با چاه جذبی آشنا شدیم و اکنون باید بررسی کنیم که یک برای طراحی تاسیسات مکانیک چه نکات مهمی را در طراحی چاه جذبی و هر بخش از آن باید در نظر داشته باشد.

انتخاب محل مناسب چاه جذبی

اولین موضوع در هنگام طراحی و ساخت یک چاه جذبی، بررسی خاک محیط است. باید بررسی شود که آیا اصلا می‌توان در آن منطقه چاه جذبی اجرا کرد یا نه؟ برای اجرای چاه جذبی، نیازمند خاکی هستیم که دارای مقداری کافی شن و ماسه باشد تا فرایند جذب آب در آن به خوبی صورت گیرد. در صورتی‌که این شرایط مهیا نباشد (فرضا خاک منظقه دارای مقدار زیادی خاک رس بوده و شرایط باتلاقی داشته باشد)، نمی‌توان از چاه جذبی استفاده کرد.

همچنین در اصول طراحی چاه جذبی باید بررسی شود که سطح آب زیرزمینی تا چه اندازه بالا است. اگر سطح آب زیرزمینی بیش از اندازه بالا باشد، اجرای چاه جذبی غیر ممکن و یا مشروط است.

جلوگیری از ریزش چاه جذبی

همانطور که پیشتر گفته شد، انتخاب محل مناسب که دارای خاک مناسب باشد در طراحی چاه جذبی بیشترین اهمیت را دارد. در این بین، ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که خاک نفوذ پذیری مناسبی داشته و می‌توان چاه جذبی را اجرا کرد اما خاک منطقه سست است و احتمال ریزش آن وجود دارد. در چنین شرایطی، می‌توان از یک‌سری صفحه‌های بتنی که اصطلاحا به آنها کول گفته می‌شود، در میله چاه استفاده کرد. این صفحات بتنی می‌توانند از ریزش چاه جلوگیری کنند و ساختار کلی چاه را مستحکم‌تر کنند.

تعیین حجم انبار چاه

از دیگر وظایف مهم مهندس در طراحی چاه، بررسی شرایط ساختمان بر اساس تعداد نفرات و تعیین اندازه مناسب برای انبار چاه است. مقدار مصرفی آب یک ساختمان باید توسط مهندس تخمین زده شود که می‌توان از جدول آماده برای این کار استفاده کرد و یا فرمول محاسبه که هر دوی این موارد در ادامه آمده‌اند.

فرمول محاسبه دو بخش دارد؛ بخش اول محاسبه تعداد نفرات است و بخش دوم محاسبه حجم چاه بر اساس متر مکعب. به همین واسطه بهتر است فرمول را در قالب یک مثال تشریح کنیم.

مثال) مطلوب است محاسبه حجم چاه برای ساختمانی با ۵ طبقه و ۳ واحد. اگر میانگین هر خانواده را ۴ نفر در نظر بگیریم، خواهیم داشت:

نفر ۵ x 3 x 4 = 60 = تعداد نفرات
۲۴۷۰ x 60 = 148200 lit = حجم چاه بر اساس واحد لیتر
= ۱۴۸۲۰۰ ÷ ۱۰۰۰ = 〖۱۵〗^۳محاسبه حجم بر اساس متر مکعب

همچنین جدول آماده محاسبات به شرح زیر است:
نفرات طول میله
۱۰ ۵۰
۲۰ ۱۰۰
۳۰ ۱۵۰
۴۰ ۱۸۰
۵۰ ۲۲۵
۶۰ ۲۷۵

لازم به ذکر است که در محاسبات، برخی از شرایط به صورت قراردادی و بر اساس اکثریت حالات در نظر گرفته می‌شوند. به عنوان مثال، اینکه در هر خانه ۴ نفر زندگی کند، حالت اکثریت و قرار داد است و می‌تواند متغیر باشد. همچنین باید حجم چاه را همیشه قدری بیشتر از محاسبات در نظر گرفت و به اصطلاح حاصل را رو به بالا گرد کرد.

خدمات طراحی و اجرای چاه جذبی

همانطور که تا به اینجا مشاهده کردید، فرایند طراحی و اجرا چاه جذبی یک فرایند تخصصی است که برای اجرای آن نیاز به مهندسینی با تجربه وجود دارد. شاید برایتان عجیب باشد که بدانید حتی یک متر اشتباه در میزان مورد نیاز عمق برای چاه می‌تواند عملکرد چاه را به شدت تضعیف کند؛ بنابراین باید این کار را حتما به افراد متخصص بسپارید.

خبر خوش برای شما اینکه مجموعه فنی مهندسی هانی کامیاب فرنیا تجارت (هانیکا) با بهره‌گیری از کادری متخصص و با تجربه در زمینه تاسیسات ساختمانی، آماده ارائه این خدمات در بالاترین سطح تخصصی و بهترین شرایط است. خدمات طراحی و اجرای چاه جذبی توسط مجموعه ما به صورت صفر تا صدی ارائه می‌شود و تنها کاری که به عهده شما است، مشاوره و سفارش خدمات است و نه بیشتر.

لازم به ذکر است که کلیه طراحی‌ تاسیسات مکانیک توسط مجموعه ما به صورت فایل‌های کامل اتوکد انجام شده و ارائه می‌شوند و تحت نظر هر شخص متخصص دیگری، قابل اجرا هستند.

مشاوره و بررسی پیش از سفارش خدمات

یکی از مزایای خدمات هانیکا، ارائه مشاوره توسط نیروی متخصص در زمینه مربوط است. در صورتی‌که قصد سفارش خدمات طراحی چاه جذبی و اجرای آن را دارید، می‌توانید از مشاوره‌های تخصصی ما در این زمینه بهره‌مند شوید. خدمات ما در تمام ایران قابل ارائه هستند و در دو استان تهران و کرج، مشاهده زمین و تخمین موارد اولیه، رایگان است. برای دریافت مشاوره می‌توانید با شماره‌های وجود در سایت تماس گرفته و یا از طریق آدرس‌های موجود، به دفاتر در تهران و کرج مراجعه کنید.

لازم به ذکر است هر چقدر که محاسبات و بررسی‌های اولیه دقیق‌تر باشند، هزینه‌های نهایی کار کمتر شده و شرایط سازه هم مطلوب‌تر خواهد بود و با توجه به اینکه خدمات هانیکا توسط مهندسین با تجربه در حوزه تاسیسات ساختمانی ارائه می‌شود، محاسبات در دقیق‌ترین حالت ممکن انجام شده و هزینه‌های شما تا حد امکان کاهش می‌یابند.

جمع‌بندی

چاه جذبی، یکی از بهترین سازه‌ها برای دفع فاضلاب است که با مکانیزم عملکردی خاص خود باعث جذب آب فاضلاب در زمین می‌شود. طراحی چاه جذبی، مهم‌ترین بخش در کل فرایند ساخت و اجرای این سازه است که متاسفانه به خاطر ظاهر ساده شماتیک چاه‌های جذبی، این مورد اغلب پیش پا افتاده تلقی می‌شد.

به همین واسطه، ما در این نوشته تمام تلاش خود را به کار بستیم تا با بررسی جزئیات یک چاه جذبی، مشخص کنیم که فرایند طراحی و اجرای آن تا چه حد می‌تواند نیازمند تخصص و تجربه باشد.

در مجموعه هانیکا، می‌توانید انواع خدمات طراحی نقشه از جمله طراحی و اجرای چاه جذبی و سایر تاسیسات مکانیک و الکتریک را از متخصصین بخواهید؛ بنابراین اگر به چنین سازه‌ای نیازمند هستید، هر چه سریع‌تر با کارشناسان ما تماس بگیرید.